Stilstaan bij trauma

Vivian Broughton

 

"Stilstaan bij trauma"

 

Een heldere uiteenzetting over het ontstaan van trauma en de traumaverwerkingsmethode van Dr. Frantz Ruppert

 

Voorwoord

 

“De identiteit-georiënteerde psychotraumatheorie en -therapie (IoPT) is ontwikkeld door Frantz Ruppert, docent psychologie en vrijgevestigd psychotherapeut. Het gaat om een veelomvattende theorie van psychisch en emotioneel trauma gecombineerd met een effectieve therapeutische methode.”

 

Als je dit zo als eerste leest, dan lijkt {!} het ‘zware’ kost; het boek dat je nu in handen hebt: “Het boek gaat over identiteit en het identiteitstrauma, dat ontstaat tijdens onze eerste relatie met onze moeder als we niet worden erkend als een uniek individu met onze eigen wensen en behoeften, die uiteraard verschillend zijn dan die van onze moeder.

 

Als we een identiteitstrauma opliepen, zal dat ons hele leven beïnvloeden.” Frantz Ruppert noemt dat onze ‘traumabiografie.’  {p 7}

 

Welkom

 

Vivian Broughton nodigt je in dit ‘Welkom’ uit omdat het over trauma gaat en vooral ook over hoe je een trauma te boven kunt komen met als doel een gezond, autonoom mens te worden met een duidelijk gevoel van identiteit. Een mens die in staat is tot gezonde, liefdevolle relaties. {9}

 

Heel duidelijk stelt Vivian dat niemand het trauma van een ander kan helen en dat je daarom bij jezelf moet beginnen. Zij nodigt je in dit boek uit om vanuit een ander perspectief naar jezelf te kijken, vanuit het perspectief van identiteit en trauma.

 

“Het boek neemt je mee op reis vanaf je conceptie, je verblijf in je moeders buik naar je geboorte, je vroege kinderjaren, je jeugd en van daaruit naar je volwassenheid met als doel om te begrijpen wat de impact is van het ‘aankomen’ in een context (je familie) die zelf getraumatiseerd, verward en verwarrend kan zijn.

 

Je gaat op reis naar een echte relatie met jezelf, als zijnde de belangrijkste persoon in je leven waarin je jezelf leert kennen zoals je werkelijk bent.”

 

Vivian haalt dan twee belangrijke en fundamentele problemen aan:

 

1. Veel mensen weten niet dat ze een trauma meemaakten.

 

2. Als je al wel weet dat je last hebt van een trauma: het is moeilijk om te herkennen wat de werkelijke impact daarvan is en hoe je daarmee moet omgaan.

 

“Onze instinctieve reactie op een trauma-ervaring is er op gericht de ervaring en de gevoelens te vermijden … We overleven door die traumagevoelens af te splitsen van ons bewustzijn (psychische dissociatie) en te verbannen naar de diepten van ons onbewuste.”

 

Wat verder volgt vind ik interessant. Ze schijft dan namelijk dat als jij je trauma onbewust maakt en het op lange{re} duur blijft vermijden, je door dat trauma er als het ware door gegijzeld wordt. “Vanuit ons onbewuste oefent het onopgeloste trauma zijn invloed uit, waardoor we minder of geen regie over onszelf en ons leven hebben en we ons in toenemende mate stuurloos voelen.”

 

De paradox van trauma {als je stressprogramma’s falen} is dat juist het middel om te overleven tijdens trauma uiteindelijk de oorzaak van de beperkingen in je leven wordt.

 

Het verstoort je vermogen om succesvol te zijn in je inspanningen om goede relaties te hebben, om gelukkig en zelfverzekerd te zijn, om effectief en helder keuzes te maken en beslissingen te nemen, en om liefde te voelen en geliefd te worden.

 

Vanuit de verwoestingen van trauma verrijst een nieuw zelf, het ‘overlevende zelf’ ofwel het overlevingsdeel, en na verloop van tijd gaan we dit zelf, dit deel van onze persoonlijkheid, aanzien voor wie we eigenlijk zijn. Dat wordt onze ‘identiteit.’” {11}

 

Met behulp van dit boek kun je jouw overlevingsdeel leren begrijpen als een stap om te ontdekken wie je écht bent en om je gezonde vermogen en begrip te vergroten dat je jouw onbewuste trauma kunt oplossen. {12}

 

 

Waarom zou je je druk maken?

 

“Velen van ons managen hun leven heel goed en hoewel ze zich bewust zijn van enkele beperkingen, lijkt het goed genoeg. Vaak geloven we dat de beperkingen die we ervaren - zoals het niet in staat zijn om zo succesvol te zijn in ons werk als we zouden willen of ons niet helemaal goed voelen in onze relatie - er gewoon bij horen. We denken dat we nu eenmaal zo zijn en dat er niets aan te doen valt.

 

Maar er zijn ook mensen die steeds meer moeite hebben hun leven te organiseren. Zij ervaren dat dingen steeds meer uit de hand lopen en merken dat ze de regie kwijtraken.

 

Relaties blijven mislukken en er doen zich steeds herhalende patronen van teleurstelling en onvrede voor …

 

Er zijn ook mensen die zich in een steeds sterker wordende neerwaartse spiraal van zelfdestructie, verslavingen, zelfbeschadiging en chaotische, ongecontroleerde gedragingen en ervaringen bevinden. Zij voelen zich slachtoffer van het leven in plaats van dat ze het gevoel hebben dat ze zelf hun levensscript schrijven.” {15 16}

 

Vivian gelooft dat we een trauma kunnen oplossen; ze twijfelt niet eens daar aan. Maar, houdt ze voor, we moeten dan wel begrijpen wat ‘trauma oplossen’ betekent.

 

“Heling betekent niet dat de schade nooit heeft bestaan.

Het betekent dat de schade niet langer onze levens beheerst.”

 

“Het feit dat er een trauma is, verdwijnt nooit. Het is nu eenmaal gebeurd. Maar door het te leren begrijpen, jezelf te leren kennen en een goede therapie te volgen die er op gericht is om de afgesplitste trauma-ervaring te integreren, kun je een gezonde controle over je leven terugkrijgen.

 

En dat is de sleutel: dit boek gaat over het terugwinnen van de regie over je leven, over de schrijver van je levensscript worden, over de autoriteit in je eigen leven zijn … over het worden van een gezonde, autonome volwassene. Wat heb je te verliezen? En belangrijker nog: wat heb je te winnen? Mijn antwoord op de tweede vraag is: jezelf!” {17}

 

Wat is autonomie?

 

Na dit ‘welkom’ neemt Vivian je mee en schept ze een kader en het doel waarom je me dit boek aan de slag gaat. Ze kijkt uit naar het gezonde eindresultaat: het vermogen tot gezonde autonomie en gezonde symbiose.

 

Een gezond mens leeft zijn leven in de creatieve spanning tussen twee polen: Symbiose - het vermogen om in een intieme relatie te zijn & Autonomie - het vermogen om zelfsturend en onafhankelijk te zijn.

 

Symbiose staat voor ‘samen leven’ in de betekenis van een wederzijdse voordelige en creatieve relatie; autonomie refereert aan onze individualiteit; ons vermogen om sturing aan ons eigen leven te geven.

 

“We zijn nooit helemaal in symbiose of autonomie. Als we meer in autonomie zijn, bevindt ons relationele vermogen zich wat meer op de achtergrond en als we meer in een intieme relatie zijn, verschuift onze autonomie wat naar de achtergrond.” {19}

 

Ze legt dan vervolgens uit wat een gezond iemand is, namelijk iemand die in staat is om een intieme relatie met anderen aan te gaan (symbiose), terwijl hij in contact blijft met zichzelf als een afzonderlijk individu met een eigen autoriteit (autonomie) … Een gezond ‘ik’-gevoel: De creatieve relatie tussen ons symbiotische vermogen en ons autonome vermogen.

 

Trauma zorgt er juist voor dat het je identiteit en je autonome vermogen ernstig beschadigt. Als je in die traumasituatie zit, heb je geen keus en ben je genadeloos aan die situatie overgeleverd. Je autonomie wordt op dat moment ontkend of zelfs uitgewist.

 

Zo’n situatie heeft vaak een enorme en diepgaande impact, maakt je op dat moment als het ware verlamd en vervolgens is die impact ook groot in je verdere leven; om zelfstandige afwegingen en keuzes te maken en om een goed gevoel van eigenwaarde te hebben.

 

Je raakt verstrikt in de ongezonde symbiose van het slachtoffer met de dader … {20}

 

Trauma is de onderliggende oorzaak van je onvermogen om een gezonde, autonome volwassene te worden. Zij haalt dan enkele meer in het oog springende jeugdtrauma’s aan, zoals seksueel misbruik, geweld en verwaarlozing, en de latere trauma’s in je tienerjaren en adolescentie.

 

Maar, houdt ze voor, ónder dat soort trauma’s ligt nog een vroeger trauma, dat mogelijk al plaatshad voor je een cognitief geheugen had en misschien ook nog wel vóór je geboorte …

 

Zij noemt die het ‘identiteitstrauma’ en het ‘liefdestrauma.’ Twee trauma’s die leiden tot de zeer verontrustende ervaring van het ongewenst en ongeliefd zijn. {21}

 

 

Wat is trauma?

 

Vier kernwoorden definiëren trauma: Overweldigend : Je ervaart de situatie als totaal overweldigend en je verliest het vermogen om je lichaam en je psyche zelf te reguleren; Hulpeloosheid : Je ervaart een extreme volslagen hulpeloosheid; Levensbedreiging : Je vreest dat je de situatie niet overleeft; je voelt je bedreigd in je bestaansrecht en je voelt je volledig hulpeloos en Fragmentatie : Je psyche splitst de verwoestende ervaring af als een laatste poging om te overleven.

 

Elke gebeurtenis of situatie die hieraan voldoet in de beleving van het slachtoffer is een trauma. {23 24}

 

Hierna legt Vivian uit wat het verschil tussen ‘veel stress’ en ‘trauma’ is en het ‘opsplitsen van de psychische identiteit na het trauma.’ In dat laatste legt ze uit dat er op dat punt een nieuw ‘zelf’ ontstaat; het overlevingsdeel, dat als taak heeft om het trauma te vermijden. Die overlevingsdelen vormen zich zo subtiel, geavanceerd en georganiseerd dat je gemakkelijk die delen verwart met wie je werkelijk bent. “De psychische opsplitsing raakt steeds meer gestructureerd en gefixeerd.” {27}

 

Waarom zou je hier mee aan de slag gaan?

 

Na het trauma is er sprake van een opgesplitste persoonlijkheid, die uit een gezond deel, een overlevingsdeel en een traumadeel bestaat.

 

Na het trauma heb je nog steeds toegang tot je gezonde deel als je je veilig voelt. Dat maakt nog niet dat je tot actie over zou moeten gaan. De kern zit er juist in dat je overlevingsstructuren het {van je} overnemen als je trauma wordt getriggerd of gereactiveerd én zijn je getraumatiseerde delen ‘bevroren’ in de tijd en zijn die voortdurend op zoek naar een gelegenheid om geuit en ‘gecompleteerd’ {opnieuw getriggerd} te worden.

 

Welke situaties triggeren je trauma?

 

Dat zijn situaties waarin je je overweldigd of hulpeloos voelt; situaties die lijken op je originele traumasituatie (ook als je die niet bewust kent); elke zintuiglijke prikkel (geur, geluid, beeld, smaak, aanraking) en elke situatie die emoties met zich meebrengt: de psyche kan geen onderscheid maken tussen de emoties die we willen voelen en de emoties die voortkomen uit de onverwerkte traumagevoelens.

 

Het is belangrijk dat je begrijpt dat de trigger voor je trauma iets heel kleins of subtiels kan zijn; iets waar je je niet volledig van bewust bent.

 

Vivian beschrijft dat er twee hoofdgebieden zijn waardoor traumatisering plaatsvindt: bij natuurrampen en in relaties.

 

De door ingrijpende gebeurtenissen als aardbevingen, tsunami’s en vulkaanuitbarstingen ontstane trauma’s zijn relatief het gemakkelijkst te verwerken. Traumatisering in relaties zijn moeilijker te verwerken en het gemak waarmee je dat kan doen hangt af van twee criteria: intentie en nabijheid. Intentie: het maakt uit of iets wordt ervaren als opzettelijk (schade is bedoeld) of per ongeluk (onbedoeld). Nabijheid: het maakt uit of de ‘dader’ een vreemde is of iemand die je kent. Hoe intiemer de relatie is, hoe schokkender en verwoestender het effect is.

 

Ze onderscheidt dan met die criteria in het achterhoofd verschillende soorten trauma’s: geweldstrauma, seksueel trauma, vroegkinderlijk trauma, liefdestrauma, identiteitstrauma en bindingssysteemtrauma.

 

Werk aan de winkel?!?

 

Mijn conclusie

 

 

Ik gaf al aan dat het boek ‘zware’ kost lijkt als je met het voorwoord start, maar misschien start jij wel direct met ‘Welkom.’

 

In dat welkom heb je direct zicht in de opzet van het boek en word je heel uitnodigend meegenomen door Vivian, die je heel uitnodigend en zeer toegankelijk de identiteit-georiënteerde psychotraumatheorie en -therapie (IoPT) van Frantz Ruppert uitlegt.

 

Vervolgens neemt ze je aan je hand mee en krijg je inzicht in wat een trauma is, wat de effecten daarvan zijn en hoe je daarmee aan de slag kunt. Het is namelijk tegelijk ook een ‘werk’-boek en je krijgt stap-voor-stap handreikingen en uitleg.

 

Heb je een trauma en wil je er mee aan de slag? Wees dan vooral ook geduldig … Als het bijvoorbeeld over ‘heling’ gaat, kun je wel snel willen maar het gebeurt toch in je eigen ritme en tempo en het is niet iets waar je over na kunt denken.

 

Wat mij persoonlijk stoort - en daar moest ik even door heen - is dat Vivian schrijft vanuit de optiek ‘wij’ en ‘ons’ … Dat vind ik minder prettig lezen, maar doet niets af aan de kwaliteit van wat ze brengt.

 

In deze recensie benoem ik ook nog even andere boeken die voor jou mogelijk ook interessant zijn (zie mijn recensies): Gebruik je innerlijke kracht van Louise Hay; Terugkeer naar Liefde van Marianne Williamson; De Ziel kent geen Leeftijd van Thomas Moore en Niemandskinderen en De duivelsdriehoek van Carolien Roodvoets.

 

Die spreken ook over ‘dader’ en ‘slachtoffer.’ Ik vind het belangrijk dat je weet - als je een trauma hebt - dat je je terecht slachtoffer kunt voelen! Ik spreek heel veel mensen en ik hoor heel veel persoonlijke verhalen. Wat mij opvalt is dat veel slachtoffers zich ook vaak ‘schuldig’ voelen.

 

Wéét en realiseer je je dan alsjeblieft dat je je niet schuldig hoeft te voelen. ‘Iets’ is je aangedaan …

 

Ik hoop dat je met dit boek handvatten krijgt om met je zelf aan de slag te gaan.

 

Waardering: 5 uit 5.

 

Van Harte Aanbevolen!

 

Zelf lezen?

Stilstaan bij trauma

Een heldere uiteenzetting over het ontstaan van trauma en de traumaverwerkingsmethode van Frantz Ruppert

Vivian Broughton

ISBN: 978 94 631 6049 0   Herziene 2^e druk 2018

Uitgeverij Mens!

 

© Cees van der Boom

 

Trotse pa van Joanne, Sietske & Irene

 

Geregistreerd- (RAD) & Gecertificeerd Arbeidsdeskundige (CERT-AD) | Life-coach voor mensen met kanker | MCI Mastercoach | Re-integratiedeskundige | NOLOC erkend Loopbaanprofessional | NOBCO erkend Coach | Storyteller | Spreker | Recensent | Jobcoach | Reiki Master

 

Auteursrecht © Cees van der Boom

 

Overname van {delen van} deze publicatie is

 

uitsluitend mogelijk met uitdrukkelijke toestemming

 

Bewerking cover: Remko van Rijthoven ~ Vormzinnig